كميسارياي عالي سازمان ملل در امور پناهندگان (UNHCR) كه هر سال به مناسبت «روز جهاني آوارگان» (30خرداد) گزارشي از آخرين وضعيت آوارگان ارائه مي‌دهد، شرايط امروز جهان را بي‌سابقه خوانده و هشدار داده كه كنترل شرايط آوارگان عملا از دست همه خارج شده چرا كه گويي «اكنون همه جهان در جنگ است». طبق اين گزارش تا پايان سال 2014، 59ميليون و 500هزار نفر مجبور به ترك محل زندگي خود شده‌اند كه 38ميليون و 200هزار نفر از آنها درون خاك سرزميني كشورشان آواره شده‌اند، 19ميليون و 500هزار نفر آواره كشورهاي ديگر شده‌اند و يك ميليون و 800هزار نفر هم به‌دنبال دريافت پناهندگي سياسي ترك وطن كرده‌اند.
طبق گزارش منتشر شده از سوي كميسارياي عالي پناهندگان، تنها طي سال گذشته ميلادي 13ميليون و 900هزار نفر از خانه و شهر خود آواره شده‌اند و اين به معني رشد ناگهاني در تعداد آوارگان جهان است؛ رشدي كه تاكنون در اين سطح بي‌سابقه بوده است. طبق اعلام اين نهاد بين‌المللي، آوارگي اين 60ميليون انسان، نتيجه «جنگ و درگيري، كشتار و آزار و اذيت، خشونت‌هاي گسترده داخلي و همچنين نقض حقوق بشر» بوده است. با احتساب اين تعداد آواره، اكنون از هر 122نفر در جهان، يك نفر آواره است.
آنتونيو گوترس، كميسر عالي سازمان ملل در امور پناهندگان، پيش از انتشار گزارش سالانه آوارگان به خبرنگاران گفت: «هر كسي به اين شرايط نگاه كند، خيلي ساده مي‌فهمد كه همه دنيا در جنگ است؛ به واقع امروز بسياري از مناطق جهان در يك وضعيت هرج و مرج فرو رفته و نتيجه اين شرايط چيزي جز افزايش آوارگي‌ها و افزايش رنج بشريت نبوده است.»
- 15كانون درگيري، عامل آوارگي‌ها
درگيري‌هاي سوريه بزرگ‌ترين دليل آوارگي مردم طي سال‌هاي اخير بوده، اما همه‌‌چيز به سوريه ختم نمي‌شود. طي 5سال گذشته، 15درگيري جديد در جهان رخ داده يا آتش آنها شعله‌ورتر شده تا 60ميليون نفر مجبور به ترك شهر و حتي كشور خود شوند. اين آمار به اندازه كافي غم انگيز است اما زماني غم‌انگيزتر مي‌شود كه گزارش كميسارياي عالي پناهندگان اشاره مي‌كند كه 51درصد از اين افراد زير 18سال سن دارند. در پي بروز درگيري‌ها از سال 2011در سوريه، بيش از 7ميليون و 600هزار نفر درون خاك سرزميني اين كشور آواره شده‌اند. همچنين نزديك به 4ميليون نفر از اين كشور گريخته و بيشتر آنها خود را به كشورهاي همسايه، يعني تركيه، لبنان و اردن رسانده‌اند.
در اين ميان، تركيه با پذيرفتن يك ميليون و 600هزار آواره سوري بيشترين سهم را به‌خود اختصاص داده است. درگيري‌ها در عراق هم 3ميليون و 600هزار نفر را آواره شهرهايي كرده كه اندكي امن‌ترند. 370هزار نفر از آواره‌هاي عراق هم ترجيح داده‌اند ترك وطن كنند و آواره كشورهاي ديگر شوند. بر اين اساس، در مجموع 15ميليون و 600هزار نفر به‌خاطر درگيري‌هاي سوريه و عراق آواره شده‌اند.
درگيري‌ها در يمن هم كه از 3ماه پيش آغاز شده، تاكنون بيش از 400هزار آواره داشته است. سهم بزرگي از آوارگان جهان هم مربوط به قاره آفريقا و كشورهاي ساحل عاج، جمهوري آفريقاي مركزي، ليبي، مالي، سودان جنوبي، سومالي، نيجريه، جمهوري دمكراتيك كنگو و اخيرا هم بروندي است. در مجموع بيش از 15ميليون نفر از آواره‌هاي جهان مربوط به اين كشورها هستند. كشورهاي شمال آفريقا هم كه از سال 2011و به‌دنبال جنبش‌هاي «بهار عربي» دستخوش تغييرات بنياديني چون انقلاب و تغيير رژيم شده‌اند، در بحران و درگيري فرو رفته‌اند و نتيجه درگيري‌هايي كه همچنان در برخي از كشورهاي اين منطقه چون ليبي ادامه دارد فرار مردم به سمت اروپا بوده است.
طبق گزارش كميسارياي عالي پناهندگان، تنها در سال 2014، بيش از 217هزار نفر از شمال آفريقا و غرب آسيا و از ميان امواج درياي مديترانه عبور كرده و خود را به خاك اروپا رسانده‌اند. در اين ميان، 3هزار و 500نفر هم اسير امواج شده و جان خود را از دست داده‌اند. در شرق آسيا بحراني‌ترين موضوع حول مسئله آوارگان، مربوط به آوارگان روهينگيا در ميانمار است؛ مسلماناني كه از ترس كشتار از اين كشور در جنوب شرق آسيا فرار كرده‌اند و طي ماه‌هاي اخير در ميان آب‌هاي منطقه سرگردان بودند. تاكنون بيش از 100هزار نفر از روهينگياها از ميانمار فرار كرده‌اند و آواره كشورهاي همجوار يعني كشورهاي تايلند، مالزي و اندونزي شده‌اند.
قرقيزستان و پاكستان 2 كشور ديگر در منطقه آسيا هستند كه با بحران آوارگان مواجه‌اند. تعداد آواره‌هاي آسيا در سال 2014، به 9ميليون نفر رسيده است. در اروپا، درگيري‌هاي شرق اوكراين باعث آوارگي حدود 1ميليون نفر شده است. در منطقه آمريكا نيز كلمبيا همچنان با بحران 6ميليون نفري كه داخل خاك سرزميني اين كشور آواره شده‌اند، روبه‌رو‌ست. به گفته آنتونيو گوترس در حال حاضر بيشتر آواره‌هاي جهان در كشورهاي درحال توسعه پناه داده شده و اين كشورها 86درصد آواره‌هاي جهان را پذيرفته‌اند. در اين ميان، تركيه، پاكستان، لبنان، ايران، اتيوپي و اردن به‌ترتيب بيشترين سهم را دارند. گوترس از كشورهاي اروپايي و ديگر كشورهاي در حال توسعه خواست به مسئوليت خود در قبال آوارگان عمل كرده و درهاي خود را به روي آوارگان و پناهندگان باز كنند.
- هشدار نهادهاي بين‌المللي
«مؤسسه بين‌المللي اقتصاد و صلح» هفته گذشته با انتشار گزارشي ضمن ارائه آخرين اطلاعات مربوط به وضعيت درگيري‌هاي امروز جهان اعلام كرد جنگ، خشونت و درگيري‌هاي جاري در جهان طي سال 2014حدود 14.3تريليون دلار هزينه بر اقتصاد دنيا تحميل كرده است. طبق اين گزارش، رقم ذكر شده با مجموع اقتصادهاي كشورهاي برزيل، كانادا، فرانسه، آلمان، اسپانيا و انگليس برابري مي‌كند. مؤسسه اقتصاد و صلح هشدار مي‌دهد درحالي‌كه بسياري از كشورهاي خاورميانه و آفريقا بيشتر و بيشتر در جنگ و درگيري‌هاي داخلي فرو مي‌روند، شكاف ميان مناطق بحران‌زده و مناطق آرام‌تر جهان عميق‌تر شده است. همزمان سازمان «عفو بين‌الملل» با انتشار گزارشي، بحران كنوني آوارگان در جهان را از جنگ جهاني دوم به بعد بي‌سابقه اعلام كرده است.
- سفره‌هاي سحر و افطار در آوارگي
در ميان درگيري‌هاي جاري در جهان، بحراني‌ترين آنها مربوط به منطقه خاورميانه است و اين منطقه بيشترين سهم از آوارگان جهان را به‌خود اختصاص داده است. درگيري‌ها در سوريه، عراق و يمن همچنان ادامه دارد و با آغاز‌ماه مبارك رمضان، نزديك به 19ميليون مسلمان در اين كشورها سفره سحر و افطار خود را در آوارگي پهن مي‌كنند.
نظر شما